Nakit akışı işletmeye giren ve işletmeden çıkan nakitler demektir. Şirketlerin paralarının tutulduğu kasa ve bankada günlük para girişleri ve çıkışları olur. İşte bu giriş ve çıkışların izlenmesi, yönetimi, öngörülebilmesi çok önemlidir, Nakit akış yönetimi olarak adlandıracağımız bu konu her firma için en kritik konuların başında gelir. Özelikle kriz zamanlarında ve günümüzde yaşadığımız pandemi süreçlerinde nakit akış yönetiminin ne kadar önemli bir kavram olduğunu tekrar anlamış oluyoruz.
Pozitif / Negatif Nakit Akış
Nakit girişleri büyük oranda olarak müşterilerden yapılan tahsilatlardan oluşur, dolayısıyla satışlarla doğru orantılıdır ancak eşit değildir. Satışlarda vade söz konusu olduğundan ya da ön ödemeli satışlar gibi sebeplerle satış =tahsilat denkliği sağlanamaz. Bu sebeple nakit girişlerini tahsilata göre planlamak doğru olacaktır. Bunun yanında faaliyet dışı gelirler, ortaklardan tahsilatlar, kredi kullanımı gibi girişler olabilir. Nakit çıkışları ise çok daha fazla alt detaydan oluşabilir. Ücret giderleri, kira ödemeleri, satışa konu malzemelerin alış ödemeleri, vergi ödemeleri, genel ofis giderleri, çeşitli hizmet alımları ve benzeri birçok satırdan oluşabilir. Kasa ve bankada mevcut bulunan paralar başlangıç bakiyesi olarak dikkate alınır. Nakit girişleri nakit çıkışlarından fazlaysa pozitif (olumlu) nakit akış, tam tersi olursa ve harcamalar girişlerden fazlaysa negatif (olumsuz) nakit akış olduğundan bahsedilir. Eldeki mevcutlarla birlikte nakit girişleri toplam nakit çıkışlarını karşılayamadığı durumlarda ilave finansman ihtiyacı doğar, bu da sermayedarlar tarafından ve kredi kullanımı yoluyla karşılanır.
Nakit akışınızı nasıl iyileştirirsiniz?
Pozitif nakit akışa ulaşabilmek için yapabileceğiniz birçok şey var, bunlardan önemli olan bir kaçını sıralayalım.
1.Kayıt tutma becerinizi geliştirin: Planlamanın anahtarı doğru ve güncel rakamlardır. Nakit durumunuzun en net resmini elde etmek için muhasebe yazılımınızdaki kayıtlar anlık ve doğru olmalı.
2.Tahsilat sürecinizi güçlendirin: Geciken tahsilatların peşinde koşun ve tahsilat süreçlerinizi iyileştirin, ödeme almayı mümkün olduğunca kolaylaştırın. Yinelenen ödeme çözümlerine, fatura finansmanına ve borçlu takip araçlarına yatırım yapın. Tahsilat sürecine yatırım yapmak en az satış kadar önemlidir, sonuçta tahsil edilmemiş satış satış değildir. Müşterilere tahsilat yönünden puan verin, sürekli tahsilatları geciktiren ya da ödemeyen müşterilerden mümkünse kurtulun.
3.Çıkan parayı kontrol edin: Nakit çıkışlarında önemli ve büyük kalemlerden başlamak üzere, harcamalarınızı gözden geçirin, aynı mal veya hizmeti daha ucuza alabilir misiniz araştırın, gereksiz harcamaları kaldırın.
4. Tedarikçileri ilişkilerinizi iyi yönetin: Mal ve hizmet alımı yaptığınız tedarikçilerle ilişkilerinizi güçlendirmek ve pazarlıkta öne geçmek hassas bir denge gerektirir. Sanılanın aksine güçlü tedarikçi ilişkilerini sürdürmek daha uygun fiyat ve ödeme koşulları için pazarlık yapabilmek için size avantaj sağlar, tedarikçilerin saygı duyduğu müşterilerin pazarlık kalitesi her zaman daha fazladır.
5. Fazla stok bulundurmayın: Firmaların büyük bir bölümünde nakit para depoda yatan stoklara harcanmaktadır. Stok devir hızlarını ve asgari stok seviyelerini iyi belirleyin, depoda asla gereksiz mal bulundurmayın.
6.Nakit akışınızı planlayın: En az 6 aylık, mümkünse 12 aylık bir nakit akış öngörünüz olmalı. Uzun vadeli bütçeleme ile birlikte anlık durumunuz 4 haftalık süreleri içerecek şekilde sürekli olarak planlayın.